Henryk Ossowski „Dołęga”
Ogniomistrz podchorąży Adiutant dowódcy
Syn Stanisława i Henryki, ur. 15 lutego 1918 r. w Kunicach pow. Opoczno. Pochodził z rodu szlacheckiego herbu Dołęga. W 1937 r. ukończył 5-letni Korpus Kadetów im. J. Piłsudskiego we Lwowie. Od 1938 r. był słuchaczem w Szkole Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Wojna zaskoczyła go jako podchorążego podczas odbywania praktyki w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. Kampanię wrześniową odbył w szeregach Armii „Pomorze", dowodzonej przez gen. Władysława Bortnowskiego w 58 Dywizjonie Artylerii Konnej przydzielonym do 8 Dywizji Piechoty. Przeszedł szlak bojowy od krwawej bitwy w okolicach Chojnic w Borach Tucholskich aż do twierdzy Modlin dowodzonej przez gen. Wiktora Thommée. Po kapitulacji twierdzy 29 września dostaje się do niewoli niemieckiej. Po uwolnieniu powrócił do rodzinnych Kunic, gdzie rodzice gospodarowali niewielkim majątkiem i zamieszkiwali w starym dworze.
Już w listopadzie 1939 r. z pomocą leśniczego Eugeniusza Wróblewskiego z Dęby nawiązał łączność z Oddziałem mjra „Hubala" i do końca stycznia 1940 r. pomagał mu w szerokim zakresie w zaopatrzeniu. W pierwszych dniach lutego stawił się w mundurze i z bronią w oddziale kwaterującym w Gałkach Krzczonowskich. Ciotka Ossowskiego - Anna Bąkowska z Kraśnicy podarowała Hubalowi pięknego ogiera - anglika „Demona", którego do oddziału doprowadził stangret Stanisław Konecki. Na tym koniu major jeździł aż do śmierci. „Demon" zginął wraz z „Hubalem" w Anielinie. Początkowo był wcielony do szwadronu kawalerii, a następnie został adiutantem majora. W Oddziale służył do 25 czerwca 1940 r. Od lipca 1940 r. działał w konspiracji ZWZ i AK, początkowo w Miławczycach w Miechowskiem, a następnie został przeniesiony do Warszawy. W 1941 r. został skierowany przez kierownictwo ZWZ do Krasnego k. Tarnopola i Stryja, gdzie pośredniczył w przerzucaniu uciekinierów na Węgry. Latem 1944 r. powrócił do Warszawy i uczestniczył w powstaniu. Podczas walk ulicznych został ranny w szyję. Po zakończeniu wojny początkowo pracował jako Naczelnik Powiatowego Urzędu Repatriacyjnego na miasto Tczew i Stargard, a w 1948 r. objął kierownictwo wielkiego PGR-u Kamienny Jar w Szczecińskiem. Później pracował jako dyrektor PGR - Osiek k. Płocka. Odznaczony został: Krzyżem Virtuti Militari V kl. (1944), Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie) i Krzyżem Powstania Warszawskiego. Zmarł 3 kwietnia 1981 r. w miejscowości Borowiczki Parcele k. Płocka i pochowany został w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Kunicach k. Opoczna.
Źródło:
1. J. Zaborowski, Oddział majora Hubala i jego tomaszowscy żołnierze, Tomaszów Maz. 2009, s. 44-45.
2. Końskie i powiat konecki 1939-1945, praca zb. pod red. B. Kacperskiego, Końskie 2006-2008, t. II s. 85, 91, 96, 145.
3. Z. Kosztyła, Oddział Wydzielony WP mjr. Hubala, Warszawa 1987, s. 10, 140, 146, 156, 165, 169, 180, 194, 208, 210, 215, 217-218, 220, 226, 232-233, 235, 239, 308.
4. J. Alicki, Wspomnienia żołnierza z oddziału mjr. „Hubala", WPH cz. III nr 1/1988, s. 104-105.
5. M. Derecki, Tropami majora Hubala, Lublin 1982, s. 245-252.
6. M. Szymański, Oddział majora Hubala, Warszawa 1986, s. 55, 60, 84-86, 94, 96.
7. A. Ziółkowska-Boehm, Dwór w Kraśnicy i Hubalowy Demon, Warszawa 2009, s. 222-224.
Galeria:
