Zenon Kądziela

Szeregowy.
Urodził się w Warszawie 21 września 1917 roku. Wychowywał się na wsi w Kamiennej Woli niedaleko Opoczna. W 1932 roku ukończył szkołę powszechną w Gowarczowie. W wieku 16 lat zgłosił się do szkoły podoficerskiej dla małoletnich w Śremie. Zdał egzaminy wstępne lecz nie został przyjęty ze względów finansowych. W latach 1938-39 należał do organizacji młodzieży wiejskiej „Wici”, założonej przez Adama Goskę, działacza ludowego. W 1939 roku nie otrzymał powołania do wojska. W obawie przed Niemcami uciekł na wschód w okolice Łucka i Równego. W październiku 1939 roku powrócił do Kamiennej Woli.

Od pierwszych miesięcy okupacji razem z Antonim Bilskim i Walerianem Pręcikowskim zbierał broń pozostałą po rozbrajających się w tych okolicach oddziałach Armii „Prusy”. W listopadzie wspólnie z Bilskim i Pręcikowskim ostrzelał dom Webera, niemieckiego kolonisty i konfidenta, mieszkającego w Kurzaczach. Na początku lutego, w Gałkach, wstąpił do OWWP przywożąc ze sobą znaczną ilość broni. Otrzymał przydział do pierwszej kompanii dowodzonej przez kpr. Grabińskiego „Pomiana”. W czasie służby w oddziale brał udział w licznych patrolach, przywózce broni i prowiantu. W czasie częściowej demobilizacji pozostał w oddziale. Był uczestnikiem bitwy pod Huciskiem. W połowie kwietnia 1940 roku po rozproszeniu piechoty dowodzonej przez por. M. Szymańskiego „Sępa” powrócił do domu i podjął pracę w konspiracji. Jesienią 1941 roku w Kamiennej Woli założona została placówka ZWZ, której komendantem był nauczyciel Jan Kania. Zenon Kądziela został mianowany jego zastępcą. Działalność placówki polegała na dalszym gromadzeniu i magazynowaniu broni oraz kolportażu prasy takiej jak „Sprawy Polskie”, „Placówka”, „Biuletyn Informacyjny” i inne. Do zadań placówki należało również przenoszeniu meldunków które Z. Kądziela odbierał z księgarni Kowlaskiego w Opocznie. Prasa była kolportowana do placówki AK w Kamiennej Woli i B.Ch. w Służnie z którą nawiązano koleżeńską współpracę. W 1942 w Kamiennej Woli powstała Spółdzielnia Spożywców. Zenon Kądziela został w niej kierownikiem. Praca w Spółdzielni wydatnie zwiększyła możliwości pracy konspiracyjnej ponieważ jako jej pracownik został wyposażony w dokumenty umożliwiające swobodne poruszanie się po terenie Generalnej Guberni w poszukiwaniu dostawców. Od końca 1943 roku i przez cały rok 1944 w rejonie lasów przysuskich działał oddział rosyjskich partyzantów którego dowódcą był lejtnanta Bratkowskij. Oddział nawiązał ścisłą współpracę z placówką w Kamiennej Woli i otrzymywał od niej meldunki o ruchach wojsk niemieckich oraz materiały do budowy bunkrów i zaopatrzenie. W początku stycznia Z. Kądziela został aresztowany przez gestapo i osadzony w więzieniu w Opocznie, w którym przebywał do wyzwolenia w dniu 17 stycznia 1945 roku.

Po wyzwoleniu za okazaną pomoc radzieckiej partyzantce otrzymał propozycję objęcia jakiegoś stanowiska w Opocznie. Po powrocie do domu zajął się uruchomieniem Spółdzielni bardzo zniszczonej przez działania wojenne. Pracując w Spółdzielni jako członek zarządu bronił jej mienia przed rozgrabieniem. W 1946 roku był przewodniczącym komisji referendum, jak również członkiem komisji wyborczej do sejmu w 1947 roku. W latach 1947 – 50 był członkiem Zarządu Gminy w Kamiennej Woli.

Składamy serdeczne podziękowania Rafałowi Kądzieli za tekst biogramu oraz przekazane fotografie.

Źródło:
1. Relacja Z. Kądzieli, fotokopia.
2. Z. Kosztyła, Oddział Wydzielony WP mjr. "Hubala", Warszawa 1987, s. 296.
3. Zbiory rodzinne R. Kądzieli.