Czesław Moruś "Tomasz"

Szeregowy
Urodził się 15 lipca 1910 r. w Tomaszowie Mazowieckim. Syn Adama i Eleonory.
Przed wojną był członkiem klubu sportowego RKS „Lechia” w Tomaszowie Mazowieckim i należał do wyróżniających się zawodników sekcji piłki nożnej.
Do oddziału skierowany został przez członka podziemnej organizacji ZWZ, plut. Adolfa Bączewskiego, który później sam dołączył do oddziału. W OWWP służył od lutego do 5 kwietnia 1940 r.
Powiadomiony o spotkaniu członków oddziału w Rzeczycy przez Mariana Kuczerę, postanowił udać się na nie wraz z dwoma innymi kolegami. Podczas pożegnalnego spotkania umówiono się, że do oddziału dołączy najpierw Moruś, a potem inni. Wyszli razem w dobrych nastrojach. Na ulicy Fabrycznej spotkali spotkali grupę volksdeuchów. Mijając ją nucili „Jeszcze Polska nie zginęła”. Volksdeuche chcieli ich aresztować. Wywiązała się bójka. Moruś wyrwał pistolet jednemu z nich, Haasemu, i z furią natarł na pozostałych. Aresztowanie się nie powiodło, a całej grupie udało się ujść z życiem. Załatwiwszy wszystkie sprawy w Tomaszowie, Moruś w kilka dni później udał się do Rzeczycy, ale nie zastał już nikogo. Na punkcie kontaktowym u sołtysa Wojakowskiego była tylko „Tereska”, która zgodziła się przeprowadzić Morusia pod Włoszczowę. W Radkowie spotkali Mariana Kuczerę. „Tereska” odjechała, a Kuczera opowiedział, że choć mocno pobity przez volksdeuchów zdołał dotrzeć na czas do Rzeczycy by wyruszyć z oddziałem pod Włoszczowę. Po spotkaniu z kandydatem na następce majora miał czekać na dalsze rozkazy. Jakiś czas przebywali tu razem, a zorientowawszy się, że granatowa policja usilnie kogoś szuka w tym rejonie, przenieśli się do onnej wsi. W zimie 1940/1941 Kuczera przeniósł się do swojego brata Antoniego do Piotrkowa. Moruś pozostał we wsi Przechyńsko pod Sulejowem.
Latem 1942 r. został aresztowany w Sulejowie przez Georga Bettiga, a od 1 września 1942 r. przebywał w Oświęcimiu. Tu otrzymał numer obozowy 62384. Od 13 marca 1943 r. przeniesiony został do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen i otrzymał kolejny numer obozowy, 8669. 10 lutego 1945 r. ewakuowany został do obozu Leitmeritz (Litomierzyce w Czechach), filii Flossenburg, otrzymując numer 87979. Po zakończeniu wojny początkowo mieszkał w Tomaszowie Maz., a później wyjechał z rodziną i na stałe zamieszkał w Bolesławcu Śląskim. Zmarł 8 maja 2002 roku i pochowany został na cmentarzu komunalnym w Bolesławcu Śląskim przy ulicy Śluzowej 10 (kwat. 17).
Źródło:
1. Z. Kosztyła, Oddział Wydzielony WP mjr. Hubala, Warszawa 1987, s. 299;
2. J. Zaborowski, Oddział majora Hubala i jego tomaszowscy żołnierze, Tomaszów Maz. 2009, s. 65;
3. Końskie i powiat konecki 1939-1945, praca zb. pod red. B. Kacperskiego, Końskie 2006-2008, t. VI s. 103;
4. K. Kucharski, Hubalczycy z Tomaszowa, WTK nr 25/1972 s. 6-7