Mieczysław Mołdawa

(ur. 1923) – doc. dr inż. arch., polski architekt, były więzień obozów koncentracyjnych (numer obozowy P749) autor książek Gross Rosen obóz koncentracyjny na Śląsku, opublikowanych w latach 1967, 1979, 1980 i ostatniej książki wolnej od cenzury władz komunistycznych wydanej własnym nakładem w roku 2009.
 
Do grudnia 1939 roku, Mołdawa był uczniem łódzkiego gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego, gdzie był m.in. doboszem Hufca Orląt Związku Strzeleckiego przy Państwowym Monopolu Spirytusowym w Łodzi (pracował tam jego ojciec Julian, były żołnierz Frontowy Legionów Polskich). W zimie 1940 roku przedostał się do wsi Gałki koło Goleniowa i trafił do oddziału mjr. Hubala, w którym do rozwiązania oddziału w marcu 1940 r. należał do kompanii uczniowskiej. Aresztowany przez Gestapo na terenie Austrii przy próbie przedostania się przez granicę jugosłowiańską w drodze do Wojska Polskiego na zachodzie Europy. W latach 1940-1945 był więźniem obozów koncentracyjnych Dachau, Gross-Rosen (4 lata), Mauthausen i Sachsenhausen.
 
Wrócił do Polski i po egzaminie maturalnym w październiku 1945 r. i konkursowym na Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej skończył kurs magisterski w grudniu 1950 r. Podczas studiów działał w pozarządowym studenckim ruchu młodzieżowym, współtworzył Polski Związek byłych Więźniów Politycznych i od 1946 r. był Przewodniczącym Sekcji Młodzieżowej PZBWP w Warszawie, do jej rozwiązania przez władze komunistyczne w 1949 r. Do 1970 r. był głównym projektantem i specjalistą w czołowych Biurach Projektów Warszawy.
 
W 1965 roku z inicjatywy i przy współudziale byłych więźniów politycznych Pawiaka brał udział w budowie Muzeum Więzienia Pawiak. Wspólnie z prof. dr hab. Romualdem Gutt zaprojektował całość założenia architektonicznego. Budynek Muzeum wzniesiono na ocalałych fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia wysadzonego przez Niemców w sierpniu 1944 roku.
 
W 1968 r. ukończył przewód doktorski na Wydziale Inżynierii Wodnej i Sanitarnej Politechniki Warszawskiej. W PRL do 1970 r. miał zakaz wyjazdu na Zachód. Od 1972 r. wykładowca i docent na Wydziale Inżynierii Budowlanej i Sanitarnej Politechniki Lubelskiej. Bezpartyjny, w 1980 r. współzakładał uczelnianą Solidarność.
 
W 1992 r. został założycielem i pierwszym Prezesem Towarzystwa Opieki nad Byłym Obozem Koncentracyjnym Gross-Rosen, gdzie podjął walkę o ochronę obiektów poobozowych i zaprzestanie eksploatacji kamieniołomu Gross-Rosen, które było miejscem umęczenia i mordu tysięcy więźniów.

Źródło:
1. Mołdawa Mieczysaw, KL Gross-Rosen obóz koncentracyjny na Śląsku, 2009.